در سال ۱۹۹۷ میلادی، در بازی فرانسه و برزیل، یک بازیکن جوان برزیلی به نام روبرتو کارلوس برای یک ضربهٔ آزاد ۳۵ متری آماده شد. هیچ راه مستقیمی به طرف دروازه وجود نداشت؛ برای همین او تصمیم گرفت که کاری به ظاهر غیرممکن را انجام دهد. با ما در اسمارتین همراه باشید.


تدایدی: فیزیک فوتبال - ضربهٔ آزاد غیرممکن!
تدایدی: فیزیک فوتبال – ضربهٔ آزاد غیرممکن!

تماشای ویدیو در یوتیوب، آپارات و ابتدای مطلب ? – لینک ویدیوی اصلی

ضربهٔ او توپ را در بالای سر بازیکن‌ها به پرواز درآورد؛ اما درست قبل از اینکه از پشت زمین بازی رد شود، به طرف چپ برگشت و وارد دروازه شد!

بر اساس قانون اول نیوتون، یک شئ در یک جهت و سرعت حرکت می‌کند؛ تا زمانی که به آن نیرویی وارد شود.

زمانی که کارلوس به توپ ضربه زد، درواقع به توپ جهت و سرعت داد؛ اما چه نیرویی توپ را منحرف کرد و یکی از باشکوه‌ترین گل‌های تاریخ فوتبال ثبت شد؟

تدایدی: فیزیک فوتبال - ضربهٔ آزاد غیرممکن! - یکی از باشکوه‌ترین گل‌های تاریخ فوتبال!
تدایدی: فیزیک فوتبال – ضربهٔ آزاد غیرممکن! – یکی از باشکوه‌ترین گل‌های تاریخ فوتبال!

فوت و فن آن فقط در یک چرخش بود. کارلوس ضربه‌اش را در پایین سمت راست مرکز توپ زد و توپ را به بالا و سمت راست فرستاد؛ اما توپ دور محور خودش می‌چرخید.

توپ پروازش را در یک مسیر به ظاهر مستقیم شروع کرد. با هوایی که در دو جهت آن می‌وزید و سرعتش را کاهش می‌داد.

در یک طرف، هوا در جهت مخالف گردش توپ حرکت می‌کرد و باعث افزایش فشار می‌شد. در حالی که در سمت دیگر، هوا به همان سمت چرخش توپ حرکت می‌کرد و منطقه‌ای با فشار هوای کمتری ایجاد می‌کرد.

تدایدی: فیزیک فوتبال - اثر مگنوس یا همان ضربهٔ موز!
تدایدی: فیزیک فوتبال – اثر مگنوس یا همان ضربهٔ موز!

این تفاوت باعث می‌شود که توپ به سمت ناحیهٔ فشار کمتر کات بگیرد. این اتفاق را به نام «اثر مگنوس» می‌شناسند.

این نوع ضربه که به آن ضربهٔ موز هم گفته می‌شود، بسیار در فوتبال مورد استفاده قرار می‌گیرد و یکی از عناصری است که این بازی جذاب را جذاب‌تر هم می‌کند؛ اما درست کردن انحنا در حرکت توپ با دقتی که نیاز است، برای خمیدگی به اطراف و بازگشتن به دروازه، بسیار سخت است.

  • ضربهٔ بسیار بلند از بالای دروازه عبور می‌شود.
  • ضربهٔ بسیار کوتاه قبل از اینکه کات بگیرد به زمین می‌خورد و هرگز به دروازه نمی‌رسد.
  • ضربه‌ای که به اندازه عریض نباشد، مدافعان جلوی آن را می‌گیرند.
  • و ضربهٔ بسیار آهسته، خیلی زود کج یا اصلاً کج نمی‌شود.
  • همچنین ضربهٔ بسیار سریع هم بسیار دیر کج می‌شود.

درواقع همان فیزیک است که باعث می‌شود این گل به ظاهر غیرممکن یا ضربهٔ کرنر شبیه به آن، بدون کمک چند بازیکن اتفاق بیافتد.

تدایدی: فیزیک فوتبال - اسحاق نیوتون هنگام تنیس بازی کردن متوجه اثر مگنوس شد!
تدایدی: فیزیک فوتبال – اسحاق نیوتون هنگام تنیس بازی کردن متوجه اثر مگنوس شد!

اثر مگنوس اولین بار توسط اسحاق نیوتون ثبت شد و وقتی متوجه آن شد که در سال ۱۶۷۰ میلادی مشغول بازی تنیس بود.

همچنین این شامل توپ گلف، فریزبی و بیسبال هم می‌شود. در هر مورد، اتفاق مشابهی رخ می‌دهد. چرخش توپ، فشار متفاوتی در جریان هوای اطراف خودش ایجاد می‌کند که به آن در جهت چرخش، انحنای مسیر می‌دهد؛ اما حالا با این اوصاف، یک سوالی پیش می‌آید!

آیا از لحاظ نظری، می‌توانید ضربهٔ سختی به توپی بزنید که همهٔ آن مسیر را طی کند و سپس به طرف شما بازگردد؟ قطعاً نه!

حتی اگر توپ در اثر سختی ضربه متلاشی نشود یا به مانعی برخورد نکند، وقتی هوا سرعتش را کاهش می‌دهد، زاویهٔ انحراف آن افزایش پیدا می‌کند؛ بنابراین این اتفاق باعث می‌شود تا حرکتی مارپیچ با چرخه‌های کوچک و کوچکتر برای توپ به وجود بیاید و در نهایت متوقف شود.


تدایدی: فیزیک فوتبال - آیا می‌توانید ضربه‌ای شبیه به ضربهٔ کارلوس بزنید؟!
تدایدی: فیزیک فوتبال – آیا می‌توانید ضربه‌ای شبیه به ضربهٔ کارلوس بزنید؟!

تنها راه برای داشتن این حرکت مارپیچ این است که ضربه‌ای بیشتر از ۱۵ بار سریع‌تر از ضربهٔ جاودانه کارلوس به توپ بزنید! امیدواریم در انجام دادن این کار موفق باشید!

تهیه شده توسط سید متین فقهی و سهیل کوهی اصفهانی


دوست اسمارتینی!

  • نظرت دربارۀ اثر مگنوس و گل فوق‌العادۀ روبرتو کارلوس چیه؟
  • نظرت دربارۀ تدایدی‌های دوبله و زیرنویس فارسی شدهٔ اسمارتین چیه؟ اگه ایدهٔ جالبی توی ذهن داری به ما بگو تا اجراییش کنیم!
  • پیشنهاد یا انتقادی داری؟ حتما برای ما توی نظرات بنویس، ما همشو می‌خونیم!
  • به نویسندگی علاقه داری و می‌خوای نوشتن رو تجربه کنی؟ به بخش ارسال مطلب برو و نوشته خوبت را برای ما ارسال کن. ما هم اون رو با اسم خودت منتشر می‌کنیم! 

بیشتر بخوانید:

بیا تا در دنیایی که همه اختاپوس هستند، باب اسفنجی باشیم! – ذهنیتی برای شاد بودن در سختی‌ها!سهیل کوهی اصفهانی
دستت رو بگیر و پاشو! – سید متین فقهی
اگه از بلندی آسمون بترسی، نمی‌تونی صاحب ماه بشی! – آتنا مهرانفر
نگاهی بر وضعیت آشفتهٔ این روزهای فوتبال – سهیل کوهی اصفهانی
حمایت از صلح بین دنیاها

خواستی می‌تونی یه سری به تلگرام و یوتیوبمون بزنی.