هلند یکی بهترین تیمهای تاریخ فوتبال است. این کشور در گذشته ستارههای زیادی را درون خود پرورش داد و تبدیل به یکی از ابر قدرتهای دنیای فوتبال شد. همچنین لالههای نارنجی به لطف یوهان کرایوف فقید، توتال فوتبال را در دنیا رواج دادند و شکل و شمایل جدیدی به فوتبال بخشیدند؛ اما با وجود همۀ اینها، چند سالی است که تیم ملی هلند وضعیت خیلی خوبی ندارد. هلندیها در دوران کومان، چندین گام رو به جلو برداشتند و تا حدودی احیا شدند؛ اما پس از جدایی کومان، دوباره دچار بحران شدند. حالا امروز در این مطلب، میخواهیم به بررسی وضعیت هلند در دهۀ اخیر و دلایل جدایی کومان از آن بپردازیم. برای خواندن ادامۀ مطلب با ما در اسمارتین همراه باشید.
شاید بهترین روزهای هلند در دهۀ اخیر، مربوط به جام جهانی ۲۰۱۰ باشد. لالههای نارنجی با ستارههایی همچون روبن، فنپرسی و اشنایدر، پا به این رقابتها گذاشتند و تا فینال پیش رفتند. آنها تنها یک قدم تا تصاحب جام فاصله داشتند؛ اما جادوی اینیستا در دقایق پایانی، رویای هلندیها را نابود و اسپانیا را قهرمان جام جهانی کرد. هلند با وجود شایستگی زیاد خود در برابر اسپانیا شکست خورد و این شکست تلخ، تنها مقدمهای برای آغاز دوران آشفتۀ هلند در اروپا بود!
دو سال از ناکامی هلند در جامجهانی میگذشت. حالا نوبت جام ملتهای اروپا یا همان یورو ۲۰۱۲ بود. هلند در همان مرحلۀ گروهی از آلمان، پرتغال و دانمارک باخت و بدون کسب حتی یک امتیاز، از دور رقابتها کنار رفت تا خاطرهای تلختر از جام جهانی را برای هواداران خود رقم بزند.

احیای نصف و نیمۀ هلند در جام جهانی ۲۰۱۴ برزیل با کمک فن خال!
بعد از تحقیر شدن هلند در جام ملتهای اروپا، فن مارویک از سمت سرمربیگری هلند اخراج شد. مدتی بعد نیز، لوییس فن خال سرمربیگری هلند ازهمپاشیده را برعهده گرفت. قرارداد فن خال با هلند تا پایان سال ۲۰۱۴ اعتبار داشت. هلند با سرمربی جدید خود به جام جهانی ۲۰۱۴ صعود کرد و با اسپانیا، شیلی و استرالیا همگروه شد.
در مرحلۀ گروهی، هلندیها استرالیا و شیلی را شکست دادند. آنها همچنین به پیروزی پر گل پنج بر یک در مقابل اسپانیا دست یافتند و انتقام فینال ساکرسیتی را گرفتند. درنتیجه، شاگردان فن خال با اقتدار به مرحلۀ حذفی صعود کردند. آنها در مراحل حذفی نیز خوب عمل کردند و تا نیمهنهایی پیش رفتند؛ اما در نیمهنهایی، با آرژانتین و مسی آمادۀ آن روزها مواجه شدند و شکست خوردند. درنهایت هلند با شکست دادن برزیل میزبان، به مدال برنز رقابتها دست یافت.
فن خال بعد از جام جهانی ۲۰۱۴ با تیم ملی هلند خداحافظی کرد و دنی بلیند جایگزین او شد. بلیند اصلاً لیاقت آن سمت را نداشت و نتوانست هلند را به جام ملتهای اروپا ۲۰۱۶ برساند. شاگردان بلیند در مقدماتی جام جهانی ۲۰۱۸ هم افتضاح عمل کردند. آنها در گروه خود سوم شدند و از صعود به پلیآف نیز جا ماندند.

بازگشت هلند به روزهای درخشان خود با منجیگری رونالد کومان!
غیبت در جام ملتهای اروپا و جام جهانی برای تیمی مانند هلند، مایۀ ننگ بود. لالههای نارنجی که روزی شکوفا و سرحال بودند، دیگر پژمرده و ناامید شده بودند؛ اما در میان آن همه تاریکی، پرتوی درخشانی از نور به سوی آنها تابید. کومان که روزی در قلب دفاع برای هلند میدرخشید، پس از چند سال دوباره به رختکن تیم بازگشت؛ اما این بار نه به عنوان یک مدافع؛ بلکه به عنوان یک سرمربی باتجربه و قابل اعتماد.
پس از گذشت اتفاقات تلخ سالهای ۲۰۱۶/۱۸، بسیاری از ستارگان هلند از بازیهای ملی خداحافظی کردند. آرین روبن، رابین فنپرسی و وسلی اسنایدر، از جمله کسانی بودند که تیم ملی را ترک کردند. در نتیجه، کومان کار خود را با جوانسازی تیم آغاز کرد. فرانکی دییونگ، ماتیاس دیلیخت، دنی فن دبیک و… تبدیل به ستارههای نوظهور تیم کومان شدند.
اولین آزمون کومان در هلند، تصاحب لیگ ملتهای اروپا بود. این تورنمنت برای اولین بار در تاریخ برگذار میشد. گروهبندی لیگ ملتهای اروپا انجام شد و هلند در گروه مرگ قرار گرفت. شاگردان کومان برای صعود به مرحلۀ بعدی، باید مقابل فرانسه و آلمان صفآرایی میکردند. کمتر کسی فکر میکرد که هلندیها با آن اوضاع آشفته از این گروه صعود کنند؛ اما با کومان، هیچچیز غیرممکن نبود. او قدم اول را محکم برداشت و بالاتر از فرانسه و آلمان، به دور بعدی رقابتها صعود کرد.
در مرحلۀ حذفی، چهار تیم هلند، پرتغال، انگلستان و سوئیس برای قهرمانی رقابت کردند. قرعهکشی انجام شد و هلند به انگلستان نسبتاً قدرتمند آن روزها برخورد کرد. هلند در آن دیدار سخت، به برتری سه بر یک دست یافت و حریف پرتغال در فینال شد. همهچیز برای بازگشت هلند مهیا بود. نارنجیها تنها یک گام تا قهرمانی فاصله داشتند؛ اما این بار، پس از خاطرۀ تلخ رویارویی با مسی، باید مقابل یکی دیگر از فوق ستارههای دنیا یعنی کریستیانو رونالدو، بازی میکردند و همین کار را برای آنها سخت میکرد. نهایتاً پس از نود دقیقۀ حساس و نفسگیر، پرتغال با تگ گل گودس به پیروزی رسید و قهرمان شد.
اما در هلند، هنوز هم کومان را دوست داشتند!
پس از نه سال، دوباره هلند طعم شکست در فینال را چشید. در این نه سال، سرمربیهای زیادی بر روی نیمکت لالههای نارنجی نشستند و همگی بهخاطر عملکرد ضعیفشان، اخراج شدند؛ اما شرایط کومان به دلایلی با دیگران متفاوت بود:
- جام ملتهای اروپا، نخستین تجربۀ کومان در هلند بود و باید زمان بیشتری به او داده میشد.
- رسیدن به فینال جام ملتها، واقعاً کار راحتی نبود. شاگردان کومان در مسیر رسیدن به فینال، آلمان، فرانسه و انگلستان را با قاطعیت شکست دادند.
- در زمان ورود کومان به هلند، باشگاه در تنگنا قرار داشت. بسیاری از بازیکنان کلیدی تیم را ترک کرده بودند. کسانی هم که مانده بودند، وضعیت روحی و روانی جالبی نداشتند؛ اما کومان با اعتماد به موقع به جوانان، ترکیبی رویایی را فراهم کرد و انگیره و نشاط را به رختکن هلند بازگرداند.
فدراسیون فوتبال هلند هم به دلایلی که مطرح کردیم، حاضر به اخراج کومان نشد و قرارداد او را تمدید کرد. هواداران هلند امید زیادی به آینده داشتند. آنها میدانستند که تیم کشورشان با کومان و ستارههای جدید خود، روزهای خوبی را پیش رو خواهد داشت.
هلند پس از نایب قهرمانی در لیگ ملتهای اروپا، به مقدماتی جام ملتهای اروپا رسید. این بار بر خلاف دورۀ قبلی، هلند با اقتدار و به عنوان یک مدعی بزرگ قهرمانی به جام ملتهای اروپا ۲۰۲۰ صعود کرد. البته این تورنمت بر اثر شیوع ویروس کرونا، یک سال به تعویق افتاد.

کومان در بین دو راهی سخت احیای بارسلونای آشفته و تکمیل کردن کارنامۀ خود در هلند
تاریخ نشان میدهد که روابط کاتالونیا با هلند همواره خوب بوده است. بارسلونا اسطورههای هلندی بسیاری دارد که یکی از آنها رونالد کومان است. کومان شش سال از دوران بازیگری خود را در بارسلونا گذراند. او در این مدت، عملکرد درخشانی داشت و گلهای زیادی را ثبت کرد. به همین دلیل، بعضیها کومان را بهترین مدافع تاریخ بارسلونا پس از کارلوس پویول میدانند.
همزمان با روزهای درخشان کومان در هلند، بارسلونا وضعیت خیلی بدی داشت. اخراج بدموقع والورده و جذب ستین، باعث شد تا بلوگرانا فصل ۲۰۱۹/۲۰ را به تلخترین شکل ممکن به پایان برساند. در این شرایط سخت، یکی از مهمترین نیازهای بارسلونا، جذب یک سرمربی حرفهای و با تجربه بود؛ سرمربی که بتواند یک تیم ازهمفروپاشیده را دوباره متحد و برای کسب جامهای مختلف آماده کند. به همینخاطر، سران بارسلونا به سراغ کومان رفتند و او را در دوراهی سخت بارسلونا و هلند قرار دادند.
بدون شک بارسلونا نیز مانند هلند در قلب کومان جای داشت و رویای سرمربیگری آن در ذهن مرد هلندی، روز به روز بزرگ و بزرگتر شده بود؛ ولی از طرف دیگر نیز ترک هلندی که قبل از کومان هیچچیزی برای از دست دادن نداشت، واقعاً کار دشواری بود! کومان در این دو سال، به سختی هلند را بازسازی و برای قهرمانیهای زیادی آماده کرد.
و اما سرانجام پس از کش و قوسهای فراوان، کومان تصمیم خود را گرفت و به بارسلونا پیوست.
وضعیت آشفتۀ هلند بعد از جدایی کومان – چرا کومان هلند را ترک کرد؟
فدراسیون فوتبال هلند پس از جدایی کومان، فرانک دیبوئر را جایگزین او کرد. اولین چالش دیبوئر در هلند، تصاحب جام ملتهای اروپا ۲۰۲۰ بود. تیم دیبوئر در مرحلۀ گروهی عملکرد نسبتاً خوبی داشت و مقتدرانه به مرحلۀ بعدی صعود کرد؛ اما در اولین مرحلۀ حذفی، از جمهوری چک شکست خورد و بهطرز ناامیدکنندهای حذف شد.
شاگردان دیبوئر در مقدماتی جام جهانی ۲۰۲۲ هم عملکرد چندان خوبی نداشتند. آنها در گام اول با نتیجۀ سنگین چهار بر دو دربرابر ترکیه شکست خوردند. در آن بازی هیچ اثری از هلند کومان دیده نشد و بازیکنان، بازی بدون برنامه و ضعیفی را ارائه کردند. در همین راستا، سرانجام دی بوئر هم به لیست سرمربیان اخراجی هلند پیوست و این تیم را ترک کرد.
پس از این اتفاقات تلخ، هواداران هلند از دست کومان بسیار ناراحت شدند. خیلیها کومان را مقصر اصلی مشکلات تیم ملی هلند دانستند و او را تحت فشار قرار دادند؛ اما در ادامه بد نیست که نگاهی به یکی از دلایل قابل تامل کومان برای پیوستن به بارسلونا داشته باشیم.
بارسلونا از چندین سال پیش کومان را زیر نظر گرفته و چندین پیشنهاد رسمی به او داده بود؛ اما کومان پیشنهادهای بارسلونا را رد کرد تا با تجربه و مهارت بیشتری پا به این باشگاه بگذارد؛ ولی در سال ۲۰۲۰، دیگر نتوانست پیشنهاد بارسا را رد کند. کومان از نوعی بیماری قلبی و فشار خون بالا نیز رنج میبرد و سه ماه قبل از پیوستن به بارسلونا، از یک سکتۀ قلبی جان سالم بهدر برد!
کومان در اولین روزهای حضور خود در بارسلونا طی مصاحبهای گفت:
«بعد از سکتۀ قلبی، نگاه من به جهان و طرزفکرم کمی تغییر شد. فرصت هدایت بارسلونا، پیشنهادی بود که یا باید قبول میکردم و یا دیگر هرگز اتفاق نمیافتاد. درواقع انتخاب بین مرگ و زندگی بود.
من ۵۷ سال سن دارم و خیلی سال است که در فوتبال سرمربی هستم. قصد ندارم تا هفتاد سالگی هم مشغول تمرین دادن باشم. وقتش همین الان بود!»
کومان حتی در فصل گذشته نیز، در برخی از کنفرانسهای مطبوعاتی دچار خونریزی بینی شد. این یعنی او همچنان با بیماری دست و پنجه نرم میکند. به نظر من با وجود چنین شرایطی، کومان لایق بخشش هلندیهاست!

و اما حرف آخر…
اینطور که به نظر میرسد، هلند گرفتار کابوس بسیار بدی شده است. کابوسی که روز به روز هم ترسناکتر میشود. نارنجیها گاهی از خواب میپرند و چند قدمی رو به جلو برمیدارند؛ اما هر بار که به خواب میروند، دوباره کابوس میبینند. البته از اشاره به این نکته هم دریغ نکنیم که بدشانسی، سهم کمی در رقم زدن این کابوسها ندارد.
و اما بهطور کلی، اوضاع برای هلند بهتر شده است. لالههای نارنجی در ترکیب خود ستارههای جوان زیادی دارند و مشکل بازیکن ندارند. در حال حاضر مهمترین نیاز هلند، یک سرمربی حرفهای است. کسی که همانند کومان، هلند فرو پاشیده را دوباره متحد کند.
کومان خیلی ناگهانی همهچیز را فراموش کرد و با ترک هلند، قلب مردم این کشور را شکست. اگر او در بارسلونا به موفقیتی دست پیدا نکند، با ضربۀ روحی بزرگی مواجه خواهد شد؛ اما بهنظر من، تحت هر شرایطی هم کومان کار درست را انجام داد. رویا و هدف اصلی کومان در سرمربیگری، رسیدن به نیمکت بارسلونا بود. آن بیماری قلبی میتوانست این آرزو را برای او دفن کند. بنابراین دیگر زمان فکر کردن نبود. کومان باید ریسک میکرد و به سمت رویای خود میرفت…
دوست اسمارتینی!
- نظرت دربارۀ آیندۀ هلند چیه؟
- فکر میکنی کومان تصمیم درستی گرفت؟
- پیشنهاد یا انتقادی داری؟ حتما برای ما توی نظرات بنویس. ما همشو میخونیم!
- نظرت راجب مطالب فوتبالی اسمارتین چیه؟ اگه ایدهٔ جالبی توی ذهن داری به ما بگو تا اجراییش کنیم!
- به نویسندگی علاقه داری و میخوای نوشتن رو تجربه کنی؟ به بخش ارسال مطلب برو و نوشته خوبت را برای ما ارسال کن. ما هم اون رو با اسم خودت منتشر میکنیم!
بیشتر بخوانید:
پشتیبانی از Mortal Kombat 11 به پایان رسید – تمرکز ندررلم بر روی ساخت پروژههای بعدی – سید متین فقهی
یک سری از شباهتهای کوچولو در آثار ماکوتو شینکای! – حباب
دور نیست… – ماهی
گلچین بهترین قسمت های باب اسفنجی با دوبله فارسی [تماشا کنید] – سید متین فقهی